İŞTE, “YILIN BASIN FOTOĞRAFLARI 2023” – Türkiye Foto Muhabirleri Derneği

İŞTE, “YILIN BASIN FOTOĞRAFLARI 2023”

YILIN BASIN FOTOĞRAFLARINA SAVAŞ DAMGASI

Türk medyasının en prestijli fotoğraf ödüllerinde 2023 yılının kazananları açıklandı. Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin 38 yıldır aralıksız düzenlediği Türkiye’nin en köklü fotoğraf organizasyonu olan “Yılın Basın Fotoğrafları Yarışması”na Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş fotoğrafları damga vurdu.

Yılın Basın Fotoğrafı 2023 ödülü, iki ülke arasındaki savaşta başkent Kiev sokaklarında sivillerin yakaladığı Rus casusun fotoğrafına verildi. 2022 yılına damga vuran yaklaşık 4 binin üzerinde fotoğrafın katıldığı yarışmada 6 kategoride 23 fotoğraf ve 6 fotoğraf serisi ödüle layık görüldü. Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin uluslararası sergilerle dünya başkentlerine taşıdığı Türkiye Güzellikleri Fotoğraf Ödülleri’nin yanı sıra bu yıl drone fotoğrafları Gökyüzünden Türkiye Güzellikleri kategorisi ile ayrıca değerlendirildi. Türkiye Güzellikleri ve Gökyüzünden Türkiye Güzellikleri’nde 7 fotoğraf ödüle layık görüldü.

Gençlerin fotoğrafa özendirilmesi amacı ile 25 yaş altı lise ve üniversite öğrencilerine yönelik beşincisi düzenlenen Ara Güler Özendirme Ödülünü ise Muş Alparslan Üniversitesi’nden Kahraman Kaya aldı. Türkiye Foto Muhabirleri Derneği, Yaşam Boyu Onur Ödülü’nün ise bu yıl mesleğe olan katkıları sebebiyle usta isim Coşkun Aral’a verildiğini açıkladı.

2022’YE DAMGA RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geçen yıl 24 Şubat’ta sabahın erken saatlerinde televizyondan “Ukrayna’da özel askeri operasyon” başlattıklarını duyurdu. Üzerinden 1 yılda fazla zaman geçen savaşta binlerce insan hayatını kaybetti, şehirler yerle bir oldu. Dünya basınını akın ettiği Ukrayna’da bu zamana kadar 53 gazeteci de hayatını kaybetti. Türk gazeteciler, yakından takip ettikleri bu savaşta başarılı haberlere imza attı. Yılın Basın Fotoğrafı da savaşta çekilen fotoğraflar arasından seçildi. Milliyet Gazetesi’nden Uğur Yıldırım’ın çektiği, başkent Kiev sokaklarında sivillerin yakaladığı Rus casusun fotoğrafı Yılın Basın Fotoğrafı ödülünü kazandı. Yıldırım, Günlük Yaşam Kategorisi’nde birincilik ve ikincilik, Yılın Foto Röportajı kategorisinde birincilik ve Yılın Doğa ve Çevre Kategorisi’nde üçüncülük ödülü de aldı.

ÖDÜL ALAN KARELER

Yılın Haber Fotoğrafı Ödülü ise Hürriyet Gazetesi’nden Murat Şaka’nın Ukrayna’da çektiği, 2 çocuğu ile kaçarken ve yakınlarına düşen bomba ile hayatını kaybeden annenin fotoğrafına verildi.

Yılın Doğa ve Çevre Kategorisi’nde, yağmur nedeniyle rengi değişen İstanbul Boğazı fotoğrafı ile İhlas Haber Ajansı’ndan İsmail Coşkun birincilik ödülünü aldı.

Yılın Portre Fotoğrafı kategorisinde Diyarbakır’da fenomen ‘Kemal Dayı’ portresi ile Mehmet Arslan birinci olurken, Spor Toto Yılın Spor Fotoğrafı Kategorisinde Yağız Karahan’ın Shell Helix 2022 Türkiye Ralli Şampiyonası’nda çektiği fotoğraf ödüle layık görüldü.

AB Çevre Özel Ödülü Tuz Gölü’nde kuraklığı anlatan karesiyle Anadolu Ajansı’ndan Seyit Konyalı’ya verildi. Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği (SGDD ASAM) Özel Ödülü savaşta başkent Kiev’den kaçan halkın fotoğraflarından oluşan Hürriyet Foto Muhabiri Murat Şaka’nın serisine verildi. Şaka, Ukrayna’da babaanne ve torununun çiçekleri ile birlikte tren garında çektiği umudu yansıtan fotoğrafla Kızılay Özel Ödülü’nü kazandı. Spor Toto Özel Ödülü ise bu yıl Konya’da düzenlenen İslami Dayanışma Oyunları’ndan yüzücüler serisiyle Hürriyet Foto Muhabiri Selahattin Sönmez’in oldu.

TÜRKİYE GÜZELLİKLERİ

Amatör ve profesyonel tüm fotoğrafçıların katılımına açık olan Türkiye Güzellikleri 2023 Ödülleri’nde ise Ufuk Turpcan’ın çektiği Uşak’ta çekilen halı dokumacısı fotoğrafı birinci oldu. Gökyüzünden Türkiye Güzelliklerinde ise Gülin Yiğiter’in çektiği, Erzincan’ın İliç ilçesinde Karasu Fırat Nehri üzerinde köprüden geçen tren fotoğrafı birincilik aldı. Aynı kategorideki fotoğraflardan seçilen ASKA Özel Ödülü ise İsmail Serhat Şahin’in Dalyan Deltası fotoğrafına verildi.

“SIFIR ATIK” FARKINDALIĞINA DESTEK

Yılın Basın Fotoğrafları 2023 ödüllerinde dördüncü kez “Sıfır Atık Özel Ödülü” verildi. “Sıfır Atık Projesi”nde farkındalığa destek olmak amacı ile verilen “Sıfır Atık Özel Ödülü” EPA’dan Erdem Şahin’in çektiği, sanatçı Deniz Sağdıç’ın İGA İstanbul Havalimanı Atık Sistemleri’ne yaptığı ziyarette bir torba atık ile poz verdiği fotoğrafa verildi.

ÜNİVERSİTE GENÇLİĞİNİ FOTOĞRAFA ÖZENDİRME

Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin Yılın Basın Fotoğrafları yarışmasının yanı sıra usta isim Ara Güler’in adını yaşatmak için öğrenciler arasında düzenlediği “Ara Güler Özendirme Ödülü” ise bu yıl beşinci kez verildi. Ara Güler Özendirme Ödülü, Muş Alparslan Üniversitesi’nden Kahraman Kaya’nın fotoğrafına verildi.

38 YILLIK BİRİKİM VE DEĞERLENDİRME

Türkiye Foto Muhabirleri Derneği Başkanı Rıza Özel ise “Yarışma Türkiye’deki aralıksız düzenlenen en eski fotoğraf organizasyonu. 38 yıl, bir fotoğraf organizasyonu açısından çok önemli. Bu yarışmanın ödüllerini prestijli kılan 38 yıllık birikimi ve değerlendirme süreci. Her yıl bu ödüller, çok değerli isimlerin bir araya geldiği jüri toplantılarıyla saatler süren değerlendirmelerle belirleniyor. Bu ödüllerle dünyada yaşanan olaylara farkındalığa katkımız olmasını umut ediyoruz. Savaşın yaşattığı vahşetten çevresel felaketlere geçtiğimiz yıl 17 ülkede sergilenen Türkiye Güzellikleri’nden Ara Güler Özendirme Ödülü’ne Yılın Basın Fotoğrafları’nda ödül alan kareleri birer tarihi belge olarak geleceğe taşıyoruz” diye konuştu.

YAŞAM BOYU ONUR ÖDÜLÜ COŞKUN ARAL’IN

Türkiye Foto Muhabirleri Derneği her yıl bir usta isme Yaşam Boyu Onur Ödülü veriyor. Dernek, bu yıl Yaşam Boyu Onur Ödülü’nü usta isim Coşkun Aral’a verdi. 1956 yılında Siirt’te doğan Coşkun Aral, basın fotoğrafçılığı mesleğine 1974 yılında Günaydın ve Gün gazetelerinde başladı, Ekonomi ve Politika gazetesinde devam etti. 1977 yılı, kanlı 1 Mayıs olaylarında çektiği fotoğraflarla ilk kez Sipa Press Ajansı yoluyla adını dünya basınında duyurdu. Bu olaya ilişkin fotoğraflarıyla Time, Newsweek dergilerinde yer aldı. 1980 yılında ilk defa Sipa Press Ajansı adına Türkiye dışında görev aldı.14 Ekim 1980 günü kaçırılan bir uçakta dünyada ilk kez hava korsanlarıyla bir röportaj gerçekleştirerek, Türk ve dünya basınında adından söz ettirdi. 1980 yılından itibaren sürekli olarak Lübnan, İran, Irak, Afganistan, Kuzey İrlanda, Çad ve Uzakdoğu’da meydana gelen savaşları görüntüledi. Yapım ve yönetimini üstlendiği Haberci programı Türkiye’nin yanı sıra uluslararası TV kanallarında da yayınlandı. Coşkun Aral, Türkiye’nin ilk bilgi ve belge kanalı İZ TV’nin kuruluşunda yer aldı ve genel yayın yönetmenliğini yaptı. 2012 yılında ODTÜ Üniversite Senatosu kararı uyarınca Coşkun Aral, mesleğinin gelişmesindeki öncü rolü, örnek kişiliği, ulusal ve uluslararası başarıları ve ülkesine yaptığı katkılardan dolayı Üstün Hizmet Ödülü’ne layık görüldü. 2014’te İsveç’te Landskrona Fotoğraf Festivali tarafından seçilen Aral, Landskrona’da çalışmalar yapması için konuk edildi. “Exodus” adını verdiği sergisi şehirlerde sergilendi. 2016 yılında Exodus Déjà vu adını verdiği mülteciler üzerine gerçekleştirdiği sergi projesi 6 fotoğrafçının da katılımıyla Kuala Lumpur’da gerçekleşti. 2017’de Ankara ve İstanbul’un ardından 2018’de de Bangkok’ta açılan sergi, 2020 yılında 11 fotoğrafçının katılımıyla çevrimiçi olarak New York’ta gerçekleştirildi. 22 Haziran 2020 tarihinde Foton Fotoğraf Organizasyonları Derneği’nin kuruluşunda yer aldı. Coşkun Aral 11 Ocak 2021 tarihinde yayın hayatına başlayan Habitat Tv’nin kurucuları arasındadır. Coşkun Aral bugün yeni fotoğraf sergilerine hazırlanıyor; Coşkun Aral Anlatiyor adındaki YouTube kanalıyla izleyicileriyle deneyimlerini paylaşıyor; Türkiye’de ve dünyanın değişik bölgelerinde kurumsal ve bağımsız belgeseller çekmeye devam ediyor.

YILIN BASIN FOTOĞRAFLARI 2022 JÜRİSİ:

Yılın Basın Fotoğrafları Jüri Başkanı: Foto Muhabiri Coşkun ARAL

Jüri Üyeleri: Depo Photos Yayın Yönetmeni Tolga ADANALI, AFP Foto Muhabiri Adem ALTAN, İhlas Haber Ajansı Genel Koordinatörü İrfan ALTIKARDEŞ, Fotoğraf Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Ömer Serkan BAKIR, Gezgin Foto Dergisi İmtiyaz Sahibi Adem MELEKE, Hürriyet Gazetesi Foto Muhabiri TFMD Başkanı Rıza ÖZEL, , AP Türkiye Fotoğraf Editörü Francisco SECO, Foto Muhabiri Mustafa SEVEN, Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğraf Bölümü öğretim üyesi Uğur Günay YAVUZ, foto muhabiri(Hollanda) Gerrit VANKEULEN.

Özel Jüriler: AB Türkiye Delegasyonu Basın Müşaviri Miray AKDAĞ, ASKA Hotel Genel Müdürü Ayhan GÖKSEL, SGDD-ASAM Kurumsal İletişim Koordinatörü Murat KORALP (Soyadı sırasına göre yazılmıştır)

YILIN BASIN FOTOĞRAFI ÖDÜLÜNÜ KAZANAN UĞUR YILDIRIM KİMDİR?

1985 yılında Tunceli’de doğan Uğur Yıldırım, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü ve Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümlerini bitirdi. Gazeteciliğe 2008 yılında Ankara’da başlayan Yıldırım mesleğin ilk yıllarında kent gazeteciliği üzerine uzmanlaşarak çok sayıda belgesel fotoğraf çalışmasına imza attı. Sabah Gazetesi Haber Merkezi’nde 12 yıl boyunca görev yaptıktan sonra 2023 yılında Milliyet Gazetesi’nde foto muhabiri olarak çalışmaya başladı. Başta Ortadoğu olmak üzere dünyanın farklı noktalarında savaş, çatışma alanları ve kriz bölgelerinde bulundu. Meslek hayatında dünyanın önemli olaylarını haberleştirme ve fotoğraflama şansı bulan Yıldırım, bugün halen savaş ve sonrasında ortaya çıkan insani sorun/sonuçlara odaklanan haber ve fotoğraf projeleri üzerlerinde çalışıyor. Uğur Yıldırım, 2021 yılında da Türkiye Foto Muhabirleri Derneği tarafından verilen ‘Yılın Basın Fotoğrafı’ ödülüne layık görülmüştü.

YILIN BASIN FOTOĞRAFININ HİKAYESİ

Rusya-Ukrayna savaşını takip etmek için Kiev’deyim. Savaşın 8. günü dolmak üzere ve Rus Ordusu şehre kuzeyden yaklaşıyordu. Şehirde panikle Kievliler güvenli bölgelere kaçıyordu. Kiev de ise şehrin güvenliğini sağlamak için sokağa çıkma yasağı uygulanıyordu. Başkentte Rus sabotaj timlerinin olduğu istihbaratı ise yayılmıştı. Sabotajcıların kritik yerlerin işaretlemesini yaparak Rus tarafına bilgi verdiği, suikastlar düzenlediği iddiaları vardı. Ukrayna Ordusu ve sivil savunma birlikleri sabotajcıların peşine düşmüştü. Gece boyunca şehrin merkezinde çatışma sesleri duyuldu. Şehrin kuzeyindeki Buçha yol ayrımında güvenlik kontrolü yapan Ukrayna askerleri, üzerinde askeri yerlerin işaretlendiği haritalar bulunan 3 kişiyi sabotajcı olduğu iddiasıyla yakalamıştı. Yakalanan bu kişiler elleri, kolları, gözleri bağlanmış yol kenarında istihbarat askerlerine teslim edilmek üzere bekliyordu. Fotoğrafı da savaşın acımasızlığında bu ortamda çektim.

Murat ŞAKA / Hürriyet Gazetesi

Rusya Ukrayna savaşı sırasında Irpin’den 2 çocuğu ile kaçan anne ve çocukları yakınlarına düşen havan topu sonrası hayatlarını kaybetti. Bu olayın arından savaşın sivilleri hedef alan acı yüzüde fotoğraflarla tüm dünyada yankı uyandırdı. Anne ve çocukların valizlerindeki şarapnel parçaları ise savaşın dehşetini ortaya koydu.

İsmail COŞKUN / İHA

Ukrayna’nın Lviv kentinde savaş sırasında yasak olmasına rağmen askerlere alkol satışı yaptığı iddia edilen bir sivil, bantlarla direğe bağlandı.

**Kızılay Özel Ödülü**
**Murat ŞAKA / Hürriyet Gazetesi**
Ukraynalı Vallatine ve torunu Bella, savaşın başlamasıyla Kiev’den ayrıldı. Ülkelerini terk etmek zorunda kalan nine ve torunu yanlarına aldıkları çiçekler le tren istasyonunda umuda yolculuk için bekledi.

**Yılın Foto Röportajı**
**Uğur YILDIRIM / Milliyet Gazetesi**
Rusya 24 şubat 2022’de tüm dünyayı şaşırtan bir kararla Ukrayna’ya savaş ilan etti. Başkent Kiev’i kuzeyden kuşatan Rus Ordusu şehri ateş yağmuruna tuttu. Ukraynalılar, süper gücün karşısında büyük bir direniş gösterdi. Birinci yılına girecek büyük savaşta milyonlarca kişi güvenli bölgelere kaçtı, savaşta yerle bir edilen şehirlerde on binlerce kişi can verdi.

**SGDD – ASAM Özel Ödülü**
**Murat ŞAKA / Hürriyet Gazetesi**
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonrası Kiev’den daha güvenli şehirlere kaçmak isteyen yaşlı, kadın ve çocuklar tren istasyonuna akın etti.

Rafet Hüner Özel Ödülü

Sedat SUNA / EPA

Ukrayna’nın güneyindeki liman kenti Odessa’da ölen bir askerin annesi, mezarlıkta düzenlenen cenaze töreni sırasında oğlunun tabutunun arkasından yürüdü.

**Jüri Özel Ödülü**
**İsmail COŞKUN / İHA**
Ukrayna’nın başkenti Kiev’e 20 kilometre mesafede bulunan Irpin kenti, Rusya’nın yoğun saldırıları ve şiddetli çatışmalar sonucu harabeye döndü.

**Spor Toto Yılın Spor Fotoğrafı**
**Yağız KARAHAN / Serbest**
Shell Helix 2022 Türkiye Ralli Şampiyonası kapsamında yapılan 42. İstanbul Ralli Etabı’nda araçlar şampiyonluk için mücadele etti.

Spor Toto Spor Fotoğrafı ÜçüncüsüNecati SAVAŞ / Cumhuriyet Gazetesi
Konya’da düzenlenen 5. İslami Dayanışma Oyunları kapsamında yapılan kadınlar halter müsabakalarında Türkmenistanlı sporcu Yulduz Jumabayewa müsabaka esnasında halterin altında kaldı.

Spor Toto Özel Ödülü

Selahattin SÖNMEZ / Hürriyet Gazetesi

İslami Dayanışma Oyunları’nın beşincisi Konya’da düzenlendi. 56 ülkeden sporcular madalya için yarıştı. Yüzücülerin zorlu mücadelesi yüzlerine yansıdı.

**Portre İkincisi**
**Barış ACARLI / Serbest**
Superbike’ı kazanan ilk Türk, Toprak Razgatlıoğlu.

**Foto Röportaj İkincisi**
**Emre TAZEGÜL / Serbest**
Son yıllarda Türkiye’de sayıları giderek artan veteriner polikliniklerinde evcil hayvanların, tedavi ve bakımları yapılıyor.

Sedat SUNA / EPA

Türkiye’nin ilk paralimpik at binicisi Tolga Dokuyucu. Yaklaşık 20 yıl yarış atı yetiştirdi. 5 yıl önce yetiştirdiği atın üzerinden düşerek ağır yaralanan Dokuyucu (35), kafa travması sonucu görme yetisini kaybetti. 3 yıl süren tedavi sürecinden sonra ekonomik anlamda çöken Dokuyucu, metro çıkışında çakmak, ıslak mendil ve kalem satarak geçimini sağlıyor. Evli ve iki çocuk babası olan Dokuyucu, Türkiye’nin ilk paralimpik at binicisi olarak 2024 yılında Fransa’da yapılacak Paralimpik Olimpiyat Oyunları’na hazırlanıyor.

Erdem ŞAHİN / EPA

Sanatçı Deniz Sağdıç, her türlü atığı sanat eserine dönüştürüyor. Sağdıç, İstanbul’daki İGA İstanbul Havalimanı Atık Sistemleri’nde toplanan atıkları da değerlendirdi. Türkiye’de 2017 yılında başlatılan Sıfır Atık projesinin ardından geri dönüşüm oranı yüzde 13’ten 2021’de yüzde 22,4’e yükseldi. ABD Çevre Koruma Ajansı’na göre; her yıl 19 ila 23 milyon ton plastik atık sulara dökülüyor. Ayrıca plastik atıklar okyanusların her köşesine ulaşıyor.

**AB Çevre Özel Ödülü**
**Seyit KONYALI / Serbest – Anadolu Ajansı**
Yaşanan kuraklık flamingoların üreme alanı olan Tuz Gölü’nü de etkiliyor. Tuz Gölü’nü su ile destekleme çalışmaları yapılıyor.

Yılın Günlük Yaşam Fotoğrafı

Uğur YILDIRIM / Milliyet Gazetesi

2 yıl önce çığ felaketinin yaşandığı Van’ın Bahçesaray ilçesinin yolu çığ tehlikesi nedeniyle kapandı. Kapalı yollar nedeniyle il merkezine gidemeyen ilçe sakinleri karın keyfini çıkartıyor.

**Yılın Çevre ve Doğa Fotoğrafı**
**İsmail COŞKUN / İHA**
İstanbul’da etkili olan sağanak, İstanbul Boğazı’nın renginin değişmesine neden oldu.

Çevre ve Doğa Fotoğrafı İkincisi

Mehmet ASLAN / Serbest

Diyarbakır’da kuraklık nedeniyle kurumaya yüz tutmuş Devegeçiti baraj gölü.

Çevre ve Doğa Fotoğrafı Üçüncüsü

Uğur YILDIRIM / Milliyet Gazetesi

Van’ın Bahçesaray ilçesi yolu çığ tehlikesi nedeniyle kapandı. İş makineleri kapanan yolları açmak için yoğun çaba gösterdi.

**Günlük Yaşam Fotoğrafı Üçüncüsü**
**Ali İhsan ÖZTÜRK / Serbest**
Erzincan’da bir çoban, kış mevsiminde doğan kuzuyu kucağında taşıyor.

**Yılın Portre Fotoğrafı**
**Mehmet ASLAN / Serbest**
Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde yaşayan ‘Kemal Dayı’ lakaplı Kemal Tosun, renkli poşusu, şalvarı, kırk düğmeli yeleği, şapkası, tespihi, parmağındaki yüzükleri ve beyaz ayakkabısıyla herkesin ilgisini çekiyor.

**Ara Güler Özendirme Ödülü**
**Kahraman KAYA / Muş Alparslan Üniversitesi**
Merve Kaya, Bitlis’in Tatvan ilçesine bağlı Kıyıdüzü köyünde geleneksel kıyafetleriyle.

Portre Üçüncüsü
Barış ACARLI / Gazete Oksijen
Oscar ödüllü aktör Robert De Niro.

**Haber Fotoğrafı İkincisi**
**Tuncer Ömer KUŞÇU / Milliyet Gazetesi**
İran’da Mahsa Amini’nin baş örtüsü nedeniyle ahlak polisi tarafından öldürüldüğü iddiası ülkede ve tüm dünyada protestolara neden oldu. Türkiye’de yaşayan İranlılar, Mahsa Amini’nin İran’da öldürülmesini Beyazıt Meydanı’nda protesto etti.

**Haber Fotoğrafı Üçüncüsü**
**Erdem ŞAHİN / EPA**
Suruç’ta meydana gelen patlamanın 7. yıl dönümünde İstanbul’da gösteri düzenleyen protestocuları, polis çembere aldı.

**Deprem Şehitleri Özel Ödülü**
**Erdem ŞAHİN / EPA**
Bartın’daki kömür madeninde meydana gelen patlamada 42 madenci hayatını kaybetti. Maden işçisi Rıdvan Acet’in cenazesi Kazpınarı köyündeki evine getirildi. Yakınları Acet’in tabutu etrafında yas tuttu.

Günlük Yaşam Fotoğrafı İkincisi

Uğur YILDIRIM / Milliyet Gazetesi

2003 yılından itibaren uygulanmaya başlanan sağlıkta dönüşüm programı kapsamında köy köy dolaşan sağlık çalışanları, Bitlis’in Hizan ilçesine bağlı dağ köyünde mezura ile bir bebeğin boyunu ölçüyor.